به نقل از تایم، جامعه جهانی سال‌ها تلاش کرد و نتوانست اقتصاد مواد مخدر افغانستان را که در سال 2021 حداقل 14 درصد تولید ناخالص داخلی این کشور را تشکیل می‌داد، مهار کند، اما به نظر می‌رسد طالبان که در ماه اوت همان سال پس از خروج آمریکا قدرت را در اختیار گرفت، اکنون تقریباً 90 درصد کشت خشخاش را متوقف کرده است. در ظاهر، این یک پیشرفت قابل توجه است. جدا از افزایش نرخ اعتیاد، تولید گسترده و غیرقانونی مواد مخدر موجب تشدید فساد، درنده‌گری غارتگرانه و بی‌قانونی می‌شود که به سقوط جمهوری افغانستان کمک کرد. اما سرکوب تولید تریاک بدون ارائه جایگزین‌های اقتصادی، آسیب‌های اجتماعی-اقتصادی شدیدی را برای مردم افغانستان ایجاد می‌کند و جهان را با عواقب بسیار بدتری برای سلامت عمومی مواجه می‌کند.
به گفته دیوید منسفیلد از شرکت مشاوره آلسیس، اعمال ممنوعیت تولید مواد مخدر توسط طالبان در سال 2021، کم و بیش کشت خشخاش را در هلمند و ننگرهار، دو منطقه عمده تولید، از بین برد. به نظر می‌رسد که این کاهش در سراسر کشور مشابه ممنوعیت بسیار مؤثر خشخاش توسط طالبان در سال 2000 است و درست مانند آن زمان، پیامد‌های اقتصادی و اجتماعی این ممنوعیت شدید است.
طالبان در حفظ تجارت سریع و صادرات مواد معدنی حیاتی، تثبیت اقتصاد افغانستان، کاهش قابل توجه فساد در مالیات و گمرکات، و ایجاد حدود 2 میلیارد دلار عواید سالانه موثر بوده است - همان میزانی که جمهوری افغانستان در زمان کمک‌های سخاوتمندانه بین المللی جمع کرد. اما بر اساس تخمین منسفیلد، ممنوعیت فعلی تریاک 1.3 میلیارد دلار به اقتصاد افغانستان و به 450 هزار شغل در سطح مزرعه ضربه می‌زند، و این شامل خسارات اقتصادی پشت سر آن نمی‌شود. علاوه بر این، بیشتر بودجه طالبان برای تأمین مالی دستگاه‌های نظامی و امنیتی استفاده می‌شود و چیزی برای مردم افغانستان باقی نمی‌ماند. همان طور که «بیل برد» اقتصاددان می‌گوید، ثبات اقتصادی طالبان از نوع «تعادل قحطی» است. با توجه به اینکه 90 درصد مردم در فقر گیر کرده اند، چیزی که افغان‌ها را از گرسنگی دور نگه داشته کمک‌های بشردوستانه است. با این حال، این کمک‌ها در سال جاری به سرعت در حال کاهش بوده است، به طوری که دست کم یک میلیارد دلار از 3 میلیارد دلار کمک ارائه شده در سال 2022 حذف خواهد شد.
بیشتر کسانی که درآمد تریاک خود را از دست داده اند، نمی‌توانند مانند دوران جمهوری افغانستان جایگزین‌های اقتصادی برای تغذیه خانواده‌های خود، از جمله در سرویس‌های امنیتی بیابند. گندم هرگز محصول جایگزین خوبی نبوده است و اقتصاد شهر‌های افغانستان نیز رو به افول است. اساساً، زمانی که ذخایر حاصل از تریاکی که تابستان 2022 طالبان اجازه برداشت آن را داده بود تمام شود، توانایی بسیاری از خانوار‌ها برای خرید غذا، اجاره زمین، نگهداری مسکن و دریافت مراقبت‌های پزشکی کاهش خواهد یافت. همچون ممنوعیت‌های قبلی کشت تریاک در افغانستان، بسیاری از خانواده‌ها حتی بیشتر بدهکار شده و مجبور می‌شوند دختران خود را در سن بسیار پایین شوهر بدهند. مهاجرت به خارج از افغانستان نیز افزایش خواهد یافت.
احتمالاً در سال دوم و شاید سوم مخالفت با تداوم این ممنوعیت افزایش خواهد یافت، از جمله در میان هواداران کلیدی طالبان، مانند خانواده‌های زمین‌دار در مناطق با اکثریت پشتون کشور و در میان فرماندهان طالبان. بسیاری از آن‌ها سال هاست که از سود تریاک به جنگجویان و دسته‌های حامی خود کمک مالی کرده اند. اصطکاک‌ها و تنش‌ها حتی در سطوح بالای طالبان ممکن است تشدید شود. دلیل تداوم ممنوعیت مواد مخدر در واقع تامین منافع هیبت الله آخوندزاده، رهبر طالبان، است که با محروم کردن فرماندهان طالبان از بودجه مستقل، آن‌ها را برای کسب حمایت وابسته می‌کند. با این حال هرگونه تمرکز بیشتر قدرت در دست آخوندزاده بد است.
این ممنوعیت برای بهداشت عمومی جهانی نیز پیامد‌هایی دارد. اگر این ممنوعیت حفظ شود و تا یک سال دیگر اروپا خشکسالی هروئینی را که هنوز احساس نشده تجربه کند، احتمالاً اپیدمی فنتانیل افزایش خواهد یافت. برخلاف دوران ممنوعیت خشخاش در سال 2000، فنتانیل امروزه یک داروی نادر نیست. این ماده تنها در آمریکای شمالی، مرگبارترین اپیدمی مواد مخدر در تاریخ را ایجاد کرده است.
کارتل‌های مکزیکی، قاچاقچیان کلیدی فنتانیل به آمریکای شمالی، شبکه‌های قاچاق و خرده فروشی جدید و همچنین مراکز تولید مواد مخدر صنعتی در اروپای غربی ایجاد کرده اند. فعلا، آزمایشگاه‌ها متامفتامین، قوی‌ترین مت در جهان را تولید می‌کنند، اما می‌توانند به راحتی به فنتانیل روی آورند. به دلیل نسبت قدرت به وزن بالای فنتانیل، قاچاقچیان چینی هم می‌توانند مستقیماً فنتانیل را به اروپا ارسال کنند، یا می‌توانند به شبکه‌های همکار خود، مانند گروه‌های جنایتکار ایتالیایی، تکیه کنند.
علاوه بر این، فنتانیل بسیار ارزان و آسان تولید می‌شود که می‌تواند به بازار‌های دیگری که معمولاً توسط هروئین افغانستان تامین می‌شد، مانند پاکستان و حتی خود افغانستان، سرازیر شود. این امکان هم وجود دارد که هروئین تولیدی در میانمار و به مرور زمان آسیای مرکزی یا پاکستان، مکان‌هایی که قبلاً در آن‌ها کشت می‌شد، خلأ را پر کند.
در هر صورت، واضح است که قطع عرضه منجر به توفق استعمال نمی‌شود. این موضوع فقط افراد مبتلا به اختلال مصرف مواد و بدون درمان را مجبور می‌کند به مخدر‌های خطرناک‌تر یا تامین کنندگان جدید روی بیاورند. به این دلایل، نباید طالبان را به خاطر ممنوعیت مواد مخدر ستایش یا تشویق کرد. مطمئناً رژیم طالبان نباید به رسمیت شناخته شود. اما جامعه جهانی باید کمک‌های بشردوستانه را افزایش دهد و تقویت اقتصاد روستایی افغانستان را از طریق سرمایه گذاری محلی بررسی کند. چنین رویکردی قبل از اجرای ممنوعیت مواد مخدر بسیار منطقی بود و اکنون حتی فوری‌تر است.
.gif)
0 دیدگاه