چرا برنامه هسته ای ایران موجب وحشت آمریکا و متحدانش شده؟

فوریه 2022 و یک روز پس از آغاز مذاکرات غیرمستقیم تهران و واشنگتن برای احیای توافق هسته ای، ایران از موشک جدید با برد 1450 کیلومتر رونمایی کرد. این موشک زمین به زمین «خیبرشکن» نام دارد که به وقایع جنگ خیبر میان مسلمانان و یهودیان صدر اسلام اشاره دارد.

اسرائیل ایران را به عنوان یک تهدید وجودی می‌بیند، اما ایران می‌گوید موشک‌های بالستیک‌اش با برد تا 2000 کیلومتر یک نیروی بازدارنده و تلافی‌جویانه مهم علیه آمریکا، اسرائیل و دیگر اهداف بالقوه در منطقه هستند. ایران همچنین تلاش برای ساخت سلاح هسته‌ای را رد می‌کند.

در سال 2018، دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور وقت آمریکا، از توافق هسته‌ای خارج شد و تحریم‌هایی را مجدداً اعمال کرد تا تهران را مجبور به مذاکره بر سر توافقی گسترده‌تر کند که موشک‌هایش و حمایت از گروه‌های نیابتی منطقه‌ای را مورد بررسی قرار دهد، اما تهران تا کنون در برابر فشار‌ها تسلیم نشده است.

رویترز در مطلبی به حقایقی در مورد برنامه موشک‌های بالستیک ایران و اهمیت آن پرداخته است:

- به گفته «دفتر مدیر اطلاعات ملی آمریکا»، ایران با بیشترین تعداد موشک‌های بالستیک در منطقه مجهز شده است.

- انجمن کنترل تسلیحات، یک سازمان غیردولتی مستقر در واشنگتن دی سی می‌گوید برنامه موشکی ایران عمدتا بر اساس طرح‌های کره شمالی و روسیه است و از کمک چین بهره‌مند شده است.

- این انجمن می‌گوید که برنامه موشکی ایران که شامل حدود 1000 موشک بالستیک برد کوتاه و متوسط است، یکی از بزرگترین برنامه‌های مستقر در خاورمیانه است. ایران در حال حاضر بر افزایش دقت سیستم‌های برد متوسط متمرکز است.

- انجمن کنترل تسلیحات می‌گوید موشک‌های بالستیک کوتاه برد و میان برد ایران شامل شهاب-1 با برد تخمینی 300 کیلومتر، ذوالفقار (700 کیلومتر)، شهاب-3 (800-1000 کیلومتر)، عماد-1 در حال توسعه (تا 2000 کیلومتر) و سجیل در حال توسعه (1500-2500 کیلومتر) است.

ایران موشک‌های کروز هم دارد، از جمله: «خا-55» (سومار) سلاح هواپرتاب با قابلیت حمل کلاهک هسته‌ای (تا 3000 کیلومتر)، و موشک ضد کشتی پیشرفته خلیج فارس (حدود 300 کیلومتر) با قابلیت حمل کلاهک 1000 کیلوگرمی دارد.

 

عربستان سعودی و ایالات متحده ادعا کرده اند که ایران پشت حمله پهپادی و موشکی به تاسیسات نفتی عربستان در سال 2019 بوده است. تهران این اتهام را رد کرد.

ایران در ماه مارس با حمله به اربیل در شمال عراق با 12 موشک بالستیک، قدرت خود را نشان داد، حمله‌ای بی سابقه به پایتخت منطقه خودمختار کردستان عراق.

 

جنبش حوثی‌های وابسته به ایران در یمن نیز تسلط فزاینده‌ای بر فناوری موشکی نشان داده است.

این گروه گفته بود که تعدادی موشک بالستیک به سمت ابوظبی، پایتخت امارات متحده عربی و همچنین چندین پهپاد را به سمت دبی، مرکز تجاری منطقه شلیک کرده است.

در یکی از این حملات، پایگاهی که میزبان ارتش آمریکا در امارات بود سامانه آمریکایی پاتریوت فعال شد. این حمله نیرو‌های آمریکایی را به پناهگاه فرستاد. ایالات متحده ایران را به تسلیح حوثی‌ها متهم می‌کند، اتهامی که تهران آن را رد می‌کند.

رهبر حزب‌الله لبنان که مورد حمایت ایران است، گفته است که این گروه در داخل لبنان توانایی تبدیل هزاران موشک به موشک‌های نقطه زن و تولید پهپاد را دارد.

در ماه فوریه، حسن نصرالله گفت که حزب الله توانسته است با همکاری «متخصصان جمهوری اسلامی ایران» راکت‌های استاندارد را به موشک‌های نقطه زن تبدیل کند.

به گفته مقامات اطلاعاتی اسرائیل و غرب، ایران برای حمایت از نبرد رئیس جمهور بشار اسد علیه شورشیان در 11 سال گذشته، موشک‌های هدایت شونده دقیق بومی را به سوریه منتقل کرده است.

همان منابع می‌گویند که ایران همچنین بخشی از ظرفیت تولید خود را به مجتمع‌های زیرزمینی در سوریه منتقل کرده است، جایی که ارتش اسد و سایر نیرو‌های طرفدار تهران یاد گرفته اند که موشک‌های خود را بسازند.