به گزارش پارسینه، مفهوم زیبایی در سال های اخیر دستخوش تغییرات جدی در ایران شده است. طوری که آنچه تا دیروز زیبایی طبیعی عنوان می‌شد، امروز در بسیاری از موارد جای خود را به نسخه‌ای از زیبایی داده که هرچند به ظاهر نچرال توصیف می شود، اما در حقیقت نتیجه مجموعه‌ای از مداخلات پزشکی و جراحی‌های زیبایی است. این پدیده به ویژه در میان جوانان و حتی نوجوانان ایرانی به طرز چشمگیری افزایش یافته و اکنون به موضوعی اجتماعی و اقتصادی با ابعاد فرهنگی، پزشکی و حتی حقوقی بدل شده است.
- عمل زیبایی: از گزینه تا ضرورت؟
اگر روزی جراحی زیبایی گزینه‌ای برای افرادی با مشکلات خاص فیزیکی یا روانی بود، امروزه در بسیاری از موارد به ضرورتی خودساخته تبدیل شده است. در شبکه‌های اجتماعی، به‌ویژه اینستاگرام و تیک‌تاک، موجی از چهره‌های به‌اصطلاح بی‌نقص به راه افتاده است. الگویی که بدون هیچ لک، چین، یا برجستگی غیرمطلوبی ظاهر می‌شود و ذهن بسیاری از مخاطبان به‌ویژه نوجوانان را درگیر می‌کند.
از جراحی بینی و لیفت صورت گرفته تا تزریق ژل لب، فیلر گونه، زاویه‌سازی فک و حتی کاشت مو و ابرو بازار زیبایی را در این روزها بیش از پیش داغ و پرطرفدار ساخته است. به گفته‌ی یکی از پزشکان زیبایی در تهران، در سال‌های اخیر تعداد مراجعه‌کنندگان برای عمل‌های زیبایی در رده سنی 18 تا 25 سال به‌شدت افزایش یافته و بخش زیادی از آن‌ها حتی ضرورتی پزشکی برای این اعمال ندارند.
بر اساس آمارهای منتشرشده، در سال 1402 بیش از 407 هزار عمل زیبایی شامل جراحی‌ها و تزریقات زیبایی در ایران انجام شده است. این رقم نسبت به سال 1395 که حدود 151 هزار عمل ثبت شده بود، افزایش چشمگیری داشته است.
- قیمت‌هایی متغیر عمل های زیبایی
قیمت عمل‌های زیبایی در ایران وابستگی شدیدی به نرخ ارز و مواد وارداتی دارد. برای مثال، عمل بینی بسته به پزشک و شهر، بین 15 تا 50 میلیون تومان قیمت دارد. تزریق فیلر لب با برندهای خارجی از 3 تا 10 میلیون تومان متغیر است. موارد دیگری مانند لیفت صورت، لیپوساکشن، یا تزریق چربی نیز هزینه‌هایی بین 10 تا 80 میلیون تومان دارند. گفته می شود که حتی برخی از کلینیک‌های لوکس و خاص در شمال تهران بسته‌های زیبایی کامل شامل چند عمل همزمان را با قیمت‌هایی تا 150 میلیون تومان ارائه می‌دهند و در بیشتر شرایط این بسته ها با استقبال ویژه مراجعه کنندگان برای عمل های زیبایی همراه می شود.
در چنین شرایطی، خانواده‌ها گاهی با فشار فرزندان برای تأمین این هزینه‌ها مواجه‌اند؛ فشاری که نه‌تنها اقتصادی، بلکه روانی و فرهنگی نیز هست.
- کیفیت پایین، عوارض بالا
یکی از چالش‌های جدی در حوزه‌ی جراحی‌های زیبایی، استفاده از مواد بی‌کیفیت یا انجام عملیات توسط افراد غیرمتخصص است. در سال‌های اخیر، موارد متعددی از عفونت‌های شدید، فلج عضلات صورت، تغییر فرم دائمی، یا حتی مرگ ناشی از تزریق اشتباه گزارش شده است.
در این رابطه هنوز هم آمار دقیقی در دست نیست اما بر اساس آمار غیررسمی منتشر شده توسط انجمن جراحان پلاستیک ایران، در سال گذشته بیش از 2500 شکایت رسمی از سوی بیماران علیه پزشکان زیبایی ثبت شده است. در بسیاری از این پرونده‌ها، پزشک دارای تخصص مرتبط نبوده و حتی مجوز رسمی برای انجام عمل زیبایی را هم نداشته است.
- تأثیر فضای مجازی: زیبایی فیلترشده
نقش شبکه‌های اجتماعی در تغییر نگاه افراد به ویژه نوجوانان و جوانان به مقوله زیبایی انکارناپذیر و حتی غیرقابل کنترل است. فیلترهای چهره در اپلیکیشن‌ها، الگوریتم‌های جذاب‌پسند، و تبلیغات گسترده‌ی اینفلوئنسرها باعث شده‌اند تصویری غیرواقعی از زیبایی در ذهن مخاطبان شکل بگیرد. موضوعی که کارشناسان علوم اجتماعی از این پدیده با عنوان «زیبایی غیرممکن» یاد می‌کنند.
روان‌شناسان معتقدند این روند در بسیاری از نوجوانان منجر به کاهش عزت‌نفس، اضطراب اجتماعی و حتی افسردگی شده است. میل به شبیه شدن به چهره‌های معروف یا افراد محبوب در اینستاگرام، گاهی از مرز سلامتی عبور می‌کند و به وسواس زیبایی بدل می‌شود.
- زیبایی طبیعی، ارزش فراموش‌شده
در میان تمام این روندها، پرسشی اساسی باقی می‌ماند: آیا زیبایی طبیعی دیگر ارزشی ندارد؟ پاسخ این پرسش را شاید بتوان در رشد جنبش‌هایی مانند «نچرال بیوتی» یا «زیبایی بدون فیلتر» در سراسر دنیا یافت. بسیاری از هنرمندان، فعالان اجتماعی و حتی پزشکان در سال‌های اخیر تلاش کرده‌اند تا زیبایی طبیعی را دوباره برجسته کنند. در ایران نیز کمپین‌هایی در این راستا آغاز شده، گرچه هنوز در مقایسه با موج تبلیغات عمل‌های زیبایی، صدای ضعیفی دارند و چندان شناخته شده نیستند.
- قانون‌گذاری؛ گام عقب‌تر از بازار
قوانین موجود برای نظارت بر کلینیک‌ها و پزشکان زیبایی همچنان ناکافی و با اجرای ناقص همراه است. برخی کلینیک‌ها با مجوز عمومی یا در پوشش خدمات پوست و مو، عمل‌های پیچیده‌ی جراحی انجام می‌دهند. نبود نظارت کافی بر واردات مواد تزریقی و تبلیغات گسترده‌ی مجازی نیز بر وخامت اوضاع افزوده است. علیرغم آنکه کارشناسان حقوق سلامت بارها خواستار تدوین قوانین سخت‌گیرانه‌تر و شفاف‌تر در این زمینه شده‌اند، اما هنوز هم سازوکاری کارآمد برای مقابله با تخلفات جدی در این رابطه در کشورمان وجود ندارد.
- جمع‌بندی
عمل زیبایی در ذات خود بد نیست، وقتی با تشخیص درست، توسط پزشک متخصص و برای بهبود واقعی انجام شود، می‌تواند نقش مثبتی در افزایش اعتماد به نفس فرد ایفا کند. اما آنچه امروز شاهد آن هستیم، رشد نگران‌کننده‌ی نوعی وسواس فرهنگی است؛ فرهنگی که زیبایی طبیعی را نادیده می‌گیرد و ظاهری کلیشه‌ای و هم‌شکل را در بین اقشار مختلف سنی به ویژه نوجوانان و جوانان ترویج می‌کند.
.gif)
0 دیدگاه