به گزارش پارسینه؛ کشورمان ایران سال هاست که با بحران آب دست و پنجه نرم می کنند. ایران در کمربند تقریبا خشک و نیمه خشک جهان قرار گرفته است. اندیشکده منابع آبی جهان تخمین زده که تا سال 2040، ایران در زمره کشورهایی در جهان خواهد بود که به شدت با بحران کم آبی و یا بهتر بگوییم تنش آبی دست به گریبان خواهند بود.
همین حالا نیز ایران در زمره کشورهایی است که از بحران آبی شدید در خاورمیانه رنج می برند. در روزهای اخیر هم چه در فضای مجازی و چه در قالب موضع گیری های رسمی مقام های آبی کشورمان شاهد بوده ایم که ابراز نگرانی های جدی در مورد وضعیت کم‌آبی سدهای ایران ابراز شده است. برخی منابع حتی به این مساله اشاره می‌کنند که هیچ بعید نیست در تابستان آتی، شاهد جیره‌بندی آب در برخی کلانشهرهای کشورمان نظیر تهران باشیم.
با این همه، با توجه به بحران کم‌آبی در ایران که در سال های گذشته ادامه‌دار بوده بیش از هر زمان دیگری یک سوال جای طرح دارد و آن هم این است که چرا سال به سال شاهد وخیم‌تر شدن بحران آب در ایران هستیم؟ به بیان ساده‌تر چرا وضعیت به سمت وخامت می رود که به سمت بهبود و ایجاد برخی تغییرات مثبت حرکت نمی‌کند؟ به نظر می‌رسد برای پاسخ به این سوال باید 3 مولفه را مد نظر داشت.
اول اینکه باید توجه داشته باشیم که دولت در حوزه حکمرانی آب در ایران، تا حد زیادی نقش تصدی‌گری دارد و انگار همه کاره است. این در حالی است که الگوی صحیح حکمرانی آب در جهان این است که کلیه ذینفعان مرتبط با این حوزه به نوعی در معادله حکمرانی بخش مذکور درگیر شوند. این بدان معناست که دولت، کشاورزان، مردم، و صاحبان صنایع، همه و همه باید در امر حکمرانی آب درگیر شوند و مشارکت داشته باشند.
اینکه دولت همه‌کاره بخش حکمرانی آب است سبب شده تا اساسا مردم و دیگر ذینفعان به خوبی ابعاد بحران آب را درک نکنند و همین مساله موجب شده تا سال به سال وضعیت بحران آب در ایران وخیم‌تر شود.
نکته دوم اینکه در حوزه حکمرانی آب، کشورمان تا حد زیادی به قواعد تقلیدی و ترجمه ای از کشورهای غربی و یا دیگر کشورهایی که وصعیت اقلیمی و آبی آن ها هیجچ تناسبی با ایران ندارد تکیه کرده است. این در حالی است که در مدیریت منابع آب و حکمرانی بخش آب ایران، بایستی به طور کامل ویژگی های خاص اقلیمی و منابع آبی کشورمان مد نظر باشد و متناسب با آنها تصمیم ساز‌یهای لازم صورت گیرد. این مساله نقدی است که طیف قابل توجهی از صاحب نظران حوزه آب به دولت در امر حکمرانی آبِ ایران وارد می کنند.
و در نهایت سوم اینکه در سال های گذشته مساله جنگ آب و تلاش برای تسلط بر منابع آبی، به یک موضوع مهم در ابعاد منطقه ای و بین المللی تبدیل شده است. می بینیم که در مجاورت مرزهای ایران، کشور ترکیه چند سد را روی منابع آبی که به سمت عراق و سوریه سرازیر می شوند احداث کرده که این مساله این کشورها را در امر تامین منابع آبشان دچار بحران کرده است.
در عین حال، طالبان در افغانستان نیز حقابه ایران از هیرمند را نمی دهند و به تازگی شاهد بوده ایم که رژیم اشغالگر قدس با تسلط بر منابع آبی جنوب سوریه تا حد زیادی کشور سوریه و البته اردن را با بحران در تامین منابع آب مورد نیازشان رو به رو کرده است. از این رو، تشدید تنش ها و درگیریهای آبی میان کشورهای مختلف نیز خود مساله ای بود که نقشی مهم در وخامت بحران آب در ایران بازی کرده است.
.gif)
0 دیدگاه